معایب سطوح بتنی و راهکار ترمیم

وجود آمدن سوراخهايي در ستون بتوني كه اصطلاحا كر مو شدن گفته ميشود. به علت دانه بندي نا مناسب و وجود مصالح درشت پيش از اندازه و يا ويبره نشدن و يا سوراخ بودن بدنه غالب و بيرون رفتن شيره بتن مي تواند باشد. گاهي ممكن است در اثر عدم اختلاط مصالح ريز و درشت و جدا شدن دانه ها از محل تهيه بتن تا محل مصرف باشد. مثلا در ريختن ستونهاي بتني اگر از حدود ارتفاع دو متري به بالا بتن بصورت آزاد در قالب تخليه شود اختلاط مصالح بهم ميخورد, لذا بهتر است ستون را در دو مرحله قالب بندي كرد و يا بوسيله لوله در حالتي كه پر باشد بتن را به سطوح پايين منتقل نمود تا مصالح از جدا نشود. براي تعمير سطوح كر مو شده بتني بايد بلافاصله بعد از جدا سازي قالب با ملات 1 به 1.5 سيمان و ماسه نرم كه مثل هم نباشد استفاده نمود. ملات بايد با ماله هاي چوبي (سختي ماله) در سوراخها با فشار وارد و سطح آن تميز شود. نكته قابل توجه اينكه هر گونه تعمير سطوح بتني تازه بايد حداكثر تا 24 ساعت بعد از قالب برداري باشد تا با هم خوب جوش بخورد.

 

1)وصله كاري سطوح عيب دار بتني:

سطوح عيب دار را بايد آن قدر تراشيد تا به بتن محكم و پيوسته برسد. قسمت هاي تراشيده شده حتي الا مكان بايد راست گوشه و قائمه داشته باشد  بعد از آن سطح لازم را با دوغاب سيمان بوسيله برس اند و نمود و بتن ريزي كرد بطوريكه قدري بالاتر از سطح بتن قبلي باشد. بعد از اينكه قدري بتن سفت شد با كشيدن ماله چوبيروي سطح آن بتدريج تراشيده تا هم سطح ستون قبلي در آيد.

2)وصله هاي عميق:

وصله ي بزرگ و عميق را بايد با بتون پر كرد و براي اين كار بايد قالب بست اين وصله بايد مسلح انجام شود و ميلگرد ها را بايد با بتون موجود به نحوي گير داد معمولا وصله پر رنگ تر از بتون اطرافش به نظر مي رسد و چنانچه نماي بتون اهميت داشته باشد بايد به مقدار مناسب سيمان سفيد به بتون اضافه شود تا همرنگ بتون قبلي شود. وصله كردن بتون كهنه: پس از ان قسمتهاي سست و مثل و نامرغوب كننده شود سطح تماس وصله و بتون كهنه را بايد با هواي فشرده يا با اب تحت فشار و يا با هر دو كاملا تمييز نمود سطح مورد نظر بايد چند ساعت خيس نگه داشته شود لبه هاي سطح مورد نظر را به صورت قائم به عمق 3-5 سانتي متر كنده و سعي شود شكل قسمت وصله مربع يا مربع مستطيل باشد ولي ضخامت قسمت اصلي وصله حداقل بايد 15 سانتي متر باشد اگر بتن قبلي مسطح باشد اطراف ميلگرد ها بايد خالي شود بطوري كه زير ميلگرد ها 2.5 سانتي متر خالي باشد بعد از اينكه محل وصله خيس خورد اول با دوغاب سيمان اندود مي كنيم و بعد بتن وصله را مي ريزيم و لايه به لايه با تخته ماله ميكوبيم براي اينكه از افت بعدي بتن جلو گيري شود اولا بايد بتن سخت باشد و ثانيا مدتي صبر كرد تا بتن افت خود را انجام دهد بعد ريخت در درون قسمت وصله حتي امكان بايد ارماتور گذاشت و با بتن قبلي گير داد. اب دادن وصله مرتب انجام شود تا بتن نسوزد. براي بعضي از وصله  كاريها بايد قالبي مناسب طرح  و ساخت.

3)چسب بتن:        

نوعي از آن به نام بنتونيت است. جهت ترميم سطوح تا صاف لبه پلكان كفسازي و غيره استفاده مي شود بنتونيت بيشتر در سد سازي  پل سازي  منابع آب و كفسازي صنعتي بكار ميرود و بصورت محلول است بنتونيت ماده اي پلاسيكي كه براي هر10 ليتر آب ملات 2-1 كيلو گرم مصرف ميشود. نوع ديگر به نام بتن كاسمتيك كه ترميم كننده بتن است و هر نوع صدمات وارده بر بتن مانند ترك خوردگي  نا صافي  شكستگي و بريدگي در ستون هاي اجرا شده و پلهاي بتني پيش ساخته را ترميم مي نمايد. بصورت پودر است ميزان مصرف 1.3 كيلو گرم به ضخامت 1mm در متر مربع است وقتي عمق گود و نا صافي زياد باشد با خمير بتون كاسمتيك و ماسه ملات ساخته و استفاده مي شود.

4)استفاده از سيمان هاي گسترش يابنده:

از اين سيمان ميتوان در تعمير كاري استفاده كرد زيرا اين سيمان منبسط مي شود و تا حدي فضاي خالي را پر كرده و قطعات جدا شده را تحت تنش قرار مي دهد.

6)علت ترك خوردگي بتون در ساعات اوليه بعد از بتون ريزي:

اين نوع ترك خوردگي بعد از چند ساعت اول بتون ريزي ظاهر مي شود و عموما سطحي به موازات خاموت ها ظاهر مي شود.

1)شل بودن بتون پيش از حد: اصولا بتون نبايد زياد شل باشد و بتون عسلي مناسب است زياد بودن آب علاوه بر ايجاد ترك هاي سطحي در بتون كه در اثر تبخير آب بتون و افت حاصل مي شود موجب كاهش مقاومت بتون ميگردد و با نسبت آب به سيمان برابر 0.5 تقريبا مناسب است.

2)فرم بودن پيش از حد مصالح: لذا مصالح از نظر دانه بندي دقيقا كنترل گردد.

3)خاك داشتن مصالح: لذا بايد براي ماسه مصرفي se<0.75 باشد(آزمايش استوك).

4)مصرف سيمان پيش از حد: لذا پيش از 500 كيلو گرم سيمان در متر مكعب بتون نبايد مصرف شود.

5)پوشش كم بتون روي خاموت كه حداقل 2.5 سانتي متر بتون بايد روي خاموت را بپوشاند .

6)تبخير سريع آب بتون: لذا در فصل گرما هر چه زودتر بايد روي بتون را با گوني يا حصير و يا ماسه مرطوب پوشانيد.

7)روش تعمير:

اين است كه به مجرد ظاهر شدن تركهاي سطحي تا حد اكثر يك روز بعد با ملات نرم تركها بر طرف گردد كه موجب ضعف بتون و زنگ زدن آرماتور داخل بتون نشود.براي ليسه كردن سطوح بتوني اگر سطح افقي باشد مثل محوطه سازي قدري بتون را شل اجرا كرده و بلا فاصله قدري پودر سيمان روي آن ميريزيم و با كمچه ماله كش ميكنيم. در مورد منابع آب بتوني و حوض ها بعد از قالب برداري رو مالي سيماني شود و مقداري پودر سيمان روي رو مالي ريخته و ماله كش مي كنيم تا صيقلي شود و بتون آب بندي گردد و يا با دوغاب غليظ سيمان به وسيله پنبه يا ابر سطح داخلي منبع يا حوض لعاب داده شود براي اين كه اين لعاب پوسته نشود تا 48 ساعت مستقيما نبايد روي سطح كار آب پاشيد وبا اكسيژن گوني مرطوب با دقت تحت كار را مرطوب نگه داشت. از معايب ديگر سطوح بتوني يخ زدگي را بايد ذكر كرد. اين پديده در اثر بتون ريزي در سرما بدون استفاده از ضد يخ و نپوشاندن روي آن بوجود مي آيد كه باعث پوسته پوسته شدن مي شود لذا توصيه ميشود براي بتون ريزي در دماي كمتر از 50 درجه از ضد يخ بتون استفاده شود(كه در انواع مايع و پودر در بازار موجود است) و نيز رويه با پلاستيك و يا پوشش مناسب ديگر پوشانده شود.استفاده از آب گرم روي شن و ماسه يخ زده مفيد است.

8)اسيب ديدگي قطعات بتوني در اثر ترك خوردگي و روش هاي جلو گيري از آن:

انواع ترك هاي بتون:

1لف)ترك هايي كه قبل از سخت شدن بتون بوجود مي آيد:

1)آسيب ناشي از يخ زدگي

2)افت پلاستيك و نشت پلاستيك

3)حركتهاي ساختماني كه شامل: حركت قالب و حركت زير سازي

ب)ترك هايي كه پس از سخت شدن بتون بوجود مي آيد:

1)فيزيكي

2)شيميايي

3)حرارتي

4)سازه اي

در مورد فيزيكي عواملي از جمله مصالح سنگي قابل انقباض و افت بتون در اثر خشك شدن آن و چروچيدگي سطحي بتون در مورد شيميايي عواملي از جمله خوردگي آرماتورها و واكنش قليايي مصالح سنگي و كربنات شدن سيمان در مورد حرارتي عواملي از جمله سيكل هاي يخ زدگي و تغييرات حرارت فصلي خارجي و انقباض حرارتي در مورد سازه اي عواملي از جمله اضافه بار اتفاقي و و از متگي بتون و بار محاسباتي اصولا چنانچه روش هاي صحيح اجرايي در ايجاد هر سازه به كار برده شود قطعا نا رسايي و مشكلات بعدي خيلي كمتر خواهد بود براي همين منظور در اينجا عمده تر ين خطا هاي اجرايي در سازه هاي بتوني را متذكر مي شويم.

9)عمده تر ين خطاهاي اجرائي كه باعث آسيب ديدگي بتون ميشود:

الف) خطا در بتون ريزي:

1)بكار بردن مصالح نامناسب اعم از سنگ دانه سيمان و آب

2)عدم انتخاب مناسب وسائل

3)اختلاط سيمانهاي مختلف با يكديگر

4)عدم رعايت نسبتهاي اختلاط و زياد و كم شدن آب اختلاط

5)عدم رعايت اصول فني در ساختمان حمل ريختن و متراكم كردن

6)عدم مراقبت بتن به نحو مطلوب

ب)خطا در آرماتور بندي:

1)عدم رعايت نوع  قطر طول و شكل ميلگرد ها

2)عدم رعايت جزئيات خمها و طول هاي مهاري

3)عدم رعايت فاصله ميلگرد ها از يكديگر و از قالب

4)عدم تثبيت ميلگرد ها نسبت به هم نسبت به قالب

5)عدم توجه به جزئيات در محل وصله

6)عدم توجه به مهار كردن ستر سنگها در داخل بتن

پ)خطا در قالب بندي:

1)آب بندي نبودن قالب

2)عدم پايداري قالب

3)عدم پيشبيني هاي پايه اطمينان

4)خطا در ابعاد و مقطع

ث)عدم رعايت اصول فني:

1)قطع و شروع شدن مجدد بتن ريزي بدون رعايت مربوط به موفقيت و شكل نظافت مقطع واريز

2)بتن ريزي در سرما گرما باد باران بدون رعايت اصول

3)تغيير دادن نقشه ها بدون نظر طراح

ج)خطا در كنترل كيفيت:

1)ترك خوردگي ناشي از نشت زير اساس راه جلو گيري: تراكم و زه كشي در زير اساس و تاخير در پرداخت تا حد امكان

2)ترك خوردگي ناشي از حركت قالب در حين بتون ريزي  راه جلو گيري: طراحي درست قالب بندي و رعايت اصول فني و اجرايي

3)ترك خوردگي و شكافت در بتون به دليل نشت بتون راه جلو گيري: لرزاندن درست بتون و مراقبت سريع از آن و تاخير در پرداخت تا حد ممكن

4)ترك خوردگي حرارتي در يك ساختمان راه جلوگيري: فولاد حرارتي مناسب و درز انبساط كافي

5)پكيدگي سطح بتون بخاطر خوردگي فولاد راه جلوگيري: پوشش كافي بتون روي ميلگرد و بقيه سوراخ هاي زه كشي كافي در جلو گيري از مرطوب ماندن بتون

6)ترك خوردگي بتون ناشي از هوا زدگي راه جلو گيري: تهيه بتون آب بند و از روش محافظ انواع ترك خوردگي هاي بتون: طولي عرضي قطري موزاييكي قايم موازي

 

10)ترميم و تعمير بناهاي بتني در سواحل دريا:

به بناهاي بتني واقع در سواحل دريا كه قسمتي از اسكلت و يا ستون هاي  انها در ارتفاع جذر و مد آب قرار دارد آسيب وارد مي شود. نخست تركهاي ريز و در اثر گذشت زمان تركهاي عميق در انها پديد مي آيد. تركهاي مذكور از املاح آب دريا بوجود مي آيد در تركهاي مذكور اثر مي كند و فولاد را در بتون دچار خوردگي مي كند. در اين حالت اسكلت بتني صدمه مي بيند و به علت سرايت ضايعات به نواحي ديگر سازه به سطوح بالا نيز كشيده مي شود. به طور مسلم وجود نمكها و املاح مختلف در آب دريا سبب انباشته شدن عناصر مذكور بر سطوح بتون مي شود كه پس از معيوب ساختن بعضي از نواحي مشخص بر عمق قطعات بتوني نيز اثر ميگذارد و باعث  تركهاي عميق ميشود. ذرات آب به صورت پودر به علت وزش باد بر بناهاي بتوني كه پيش از يك كيلومتر از دريا فاصله دارند نيز اثر ميگذارد اين نفوذ به مرور زمان حفره هاي ريزي در بتون به وجود مي آورد در شرايط حاد اين حفره به حدي ميشود كه شايد گنجشك بتوان در آن پناه گيرد و به اين دليل به نام حفره هاي گنجشكي مرسوم شده است.

11)آسيب ديدگي بتون:

آب دريا بر سطوح قطعات اثر و پس از تبخير آب نمك در حفره هاي ريز و درشت اثر مي گذارد و سبب پيدايش بلورهاي نمك ميشود. اين بلورها در اثر گرما و حرارت در روز و اختلاف درجه محيط به واسطه سايه و يا در شب تنش هايي را بوجود مي آورد كه بتون را ترك ميدهد.

نمكها نفوذ كلريد ها و سولفاتها را به داخل قطعات بتوني شدت ميدهند. در مجموع گاز كربنيك كه در واقع يك اسيد انيدريدي است با آهك آزاد در بتون تركيب ميشود اين حالت باعث كاهش قليايي آهك مي شود اين فعل و انفعالات كربونيزاسيون نام دارد. پيشرفت كربونيزاسيون در بتون به كيفيت آن بستگي دارد كه در مراحل اول سريع اما بعد ها كند است يعني بعد از 4 سال حدود 20 ميلي متر و پس از گذشت 5 سال حدود 10 ميلي متر و بعد از 25 سال تا 25 ميلي متر در عمق بتون پيشروي ميكند و در نتيجه در سطوح و حجم بتون تركهايي بوجود مي آورد. علت ديگر تركهاي عميق در بتون وجود اكسيژن در كلريد ها و همچنين آب در اطراف ميلگرد ها است كه پس از نفوذ بر فولاد زنگ آهن را به وجود مي آورد كه بسيار خطرناك است زنگ حاصله تا قطر تقريبي 10 برابر ميلگرد اطراف خود را پر ميكند و باعث پيدايش تنش هاي دروني بتون و در نتيجه تركهاي سريع طولي در مسير ميلگرد ها مي شود كه اين امر خطر نا پايداري ستون و اسكلت هاي بتوني را در پي خواهد داشت. توجه: نقيصه مذكور در سطوح و حجم قطعات بالاي آب به مراتب بيشتر از سطح زير آب است.

 گروه مهندسی زیگورات، مقاوم سازی بتن ساختمان ، آب بندی بتن ساختمان ،ترمیم بتن ساختمان ، تعمیر بتن ، کاشت میلگرد ، کفپوش اپوکسی ، کفپوش پلی اورتان ، پوشش ضد حریق ، پوشش مقاوم در برابر حریق ، اپوکسی ضد اسید ، اپوکسی مقاوم در برابر اسید ، تزریق رزین اپوکسی و ترمیم ترک بتن ، تزریق پلی اورتان و آب بندی ترک بتن ،اجرا و تزریق گروت ، گروت ریزی ، مقاوم سازی با الیاف  FRPبتن